Tax Booster™ wyjaśnia: zgodnie z aktualnymi przepisami i interpretacjami, amortyzacji podlega wyłącznie wartość firmy nabyta w drodze czynności prawnej sprzedaży. Oznacza to, że jeśli przedsiębiorstwo zostało przejęte w ramach świadczenia w miejsce wykonania (datio in solutum), wartość firmy nie może być amortyzowana.

 

Zasady ogólne:

Zagadnienie dotyczące amortyzacji wartości firmy nabytej w drodze świadczenia w miejsce wykonania (datio in solutum) jest regulowane przez przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT). Zgodnie z art. 16b ust. 2 pkt 2 ustawy CIT, amortyzacji podlega wartość firmy, jeżeli powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze kupna, przyjęcia do odpłatnego korzystania, lub wniesienia do spółki na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji[1].

 

Szczegóły:

W przypadku nabycia przedsiębiorstwa w drodze datio in solutum, pojawia się pytanie, czy taka forma nabycia może być traktowana jako „nabycie w drodze kupna”, co jest warunkiem koniecznym do amortyzacji wartości firmy zgodnie z art. 16b ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy CIT[1]. Datio in solutum jest umową, na mocy której dłużnik, za zgodą wierzyciela, spełnia inne świadczenie w celu umorzenia istniejącego zobowiązania[2].

 

Argumenty:

W interpretacjach indywidualnych oraz orzecznictwie sądów administracyjnych pojawiały się różne stanowiska dotyczące możliwości amortyzacji wartości firmy nabytej w drodze datio in solutum. W niektórych interpretacjach uznawano, że nabycie przedsiębiorstwa w ten sposób może być traktowane jako nabycie w drodze kupna, co pozwalałoby na amortyzację wartości firmy[3]. Jednakże, stanowisko to uległo zmianie, a sądy administracyjne przyjęły jednolite stanowisko, że pojęcie „kupna” użyte w art. 16b ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy CIT odnosi się wyłącznie do czynności prawnej sprzedaży[4].

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 października 2014 r. stwierdził, że „nabycie w drodze kupna” to nic innego jak dokonanie sprzedaży, co oznacza, że amortyzacji może podlegać tylko wartość firmy powstała w drodze czynności prawnej sprzedaży[5]. Podobnie w wyroku z 10 września 2020 r. NSA uznał, że nabycie wierzytelności, a następnie jej konwersja na świadczenie niepieniężne, nie jest tym samym co nabycie przedsiębiorstwa „w drodze kupna”[5].

 

Podsumowanie:

Na podstawie aktualnych interpretacji i orzecznictwa, wartość firmy nabyta w drodze datio in solutum nie może być utożsamiana z wartością firmy powstałą w drodze kupna. W związku z tym, nie podlega ona amortyzacji na gruncie przepisów ustawy CIT[6][7]. Wartość firmy, aby mogła być amortyzowana, musi powstać w wyniku nabycia w drodze czynności prawnej sprzedaży, co wyklucza inne formy nabycia, takie jak datio in solutum[8].

 

[1][2][3][4][5][6][7][8] Interpretacja ogólna, DD5.8203.5.2023